Krzywa

Nie wiadomo co w Krzywej było krzywe. Czy potok przepływający przez wieś, czy też sama Krzywa, której zabudowania z racji występowania licznych podmokłych terenów były rozrzucone dość nieregularnie.

Wiadomo, że historie, które można by opowiedzieć o tej miejscowości nigdy nie były proste. Chociażby ta o świątyniach, których w Krzywej było więcej niż w wielu innych miejscach na ziemi.

O pierwszej cerkwi wiadomo jedynie, że była i, że prawdopodobnie została zniszczona w pożarze. Drugą wybudowano w 1854 roku. Czterdzieści osiem lat później spłonęła od pozostawionej przez nieuwagę świeczki. Przez chwilę wierni korzystali z budynku cerkwi odkupionego w Radocynie. Jednak pewnego dnia mieszkańcy Jasionki, którzy zapragnęli mieć własne miejsce modlitw, rozebrali budynek, spakowali na wozy i wywieźli do swojej wsi. W Krzywej zgromadzono zatem środki pieniężne i materiały, zatrudniono najlepszych majstrów i tak powstała cerkiew numer cztery. Niestety nie cieszono się nią  zbyt długo. Świątynia została spalona w 1915 roku przez żołnierzy austro – węgierskich. Aby było gdzie odprawiać nabożeństwa z Jasionki z powrotem przywieziono starą radocyńską cerkiew, która leżała w częściach nie używana. Dopiero w 1924 roku w Krzywej rozpoczęto budowę nowej piątej z kolei świątyni, która przetrwała do naszych czasów. Ognistym tłem tych cerkiewnych perturbacji był wieloletni konflikt mieszkańców Krzywej i Wołowca o siedzibę parafii. Niezadowolenie parafian w Krzywej wzbudzała ciągła konieczność przywożenia księdza co z powodu ciężkich warunków na drodze często było utrudnione albo wręcz niemożliwe. Apogeum konfliktu nastąpiło kiedy mieszkańcy Wołowca przeszli na prawosławie, a w Krzywej pozostano przy wyznaniu grekokatolickim. Pozwolenie na przeniesienie parafii uzyskano dopiero w 1933 roku. Z racji tego, że Krzywa razem z Banicą i Jasionką stanowiła jedną gromadę, jej historia jest w wielu punktach taka sama jak tych dwóch pozostałych wsi. Krzywej nie ominęły nieprzyjemności obu wojen światowych: konfiskaty majątku, przymusowe wcielenia do armii, głód, aresztowania… Mieszkańcy znajdowali się zazwyczaj w samym centrum wydarzeń, pomiędzy walczącymi stronami. Czy to Rosjanie czy Niemcy czy też UPA albo wojsko polskie – wszyscy oznaczali dla mieszkańców Krzywej tylko kłopoty. Okresem względnego spokoju i dobrobytu było 20 – lecie między wojenne. Kiedy to odbudowano zrujnowane gospodarstwa, ludzie zajęli się hodowlą owiec i bydła, pracowano przy ścince drzewa… Powoli życie wracało na przyzwoity poziom. Wybudowano szkołę, działała również czytelnia. O rozwój życia kulturalnego dbali głównie ksiądz Wolodymyr Hajdukiewicz oraz jego żona. Z ich inicjatywy założono chór przycerkiewny, do którego instrumenty skonstruowali miejscowi rzemieślnicy. Zorganizowano także teatr wystawiający sztuki nie tylko w Krzywej ale także w okolicznych wsiach. Dekoracje i stroje wykonywano głównie własnoręcznie. Z tamtego okresu znane są też wydarzenia mniej chlubne. Młodzi z Krzywej i Jasionki nie zawsze potrafili się dogadać, w związku z czym wspólne zabawy taneczne często kończyły się bijatyką. Jedną z takich awantur opisano nawet w popularnej w tamtych czasach gazecie.       Po II wojnie światowej mieszkańców Krzywej wysiedlono w ramach akcji Wisła. Dziś Krzywa składa się tylko z kilku domów. W 2001 roku powstało Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Krzywa – organizacja, która poprzez liczne projekty i warsztaty wspiera edukację dzieci i młodzieży oraz dba o rozwój turystyki. W ramach zainicjowanego przez stowarzyszenie projektu „Śnieżne trasy przez lasy”, wytyczono w okolicy wiele szlaków dla turystów uprawiających narciarstwo biegowe.

Na szczęście dzisiaj młodzi z Krzywej mają ciekawsze zajęcia niż bijatyki.

Jak dojechać:

• Z Małastowa, przez Pętną
• Z Gładyszowa

Szlaki

– piesze:                  żółty ,           Folusz – Konieczna

niebieski     Magura Maławstowska – Bartne

– rowerowe:           niebieski,     Transgraniczny Szlak Rowerowy

czerwony,    Bartne – Konieczna

– narciarskie

zielony,       Dziamera – Wołowiec

Banica – Krzywa

niebieski     Dziamera –Banica

Wirchne – Banica

czerwony,   łącznikowy do zielonego

– inne                        czarny,       dojściowy do cmentarza nr 62

 

Zabytki i ciekawostki

• cmentarz z I WŚ nr 62
• cmentarz wiejski
• pomnik lotników
• resztki czasowni
• trasy narciarstwa biegowego
• Kozie Sery Zagrodowe, Jędrzej Jakubowski
• wypożyczalnia nart biegowych Gościniec Banica