Czarne

Któregoś  razu pewna dusza postanowiła wrócić z zaświatów na ziemię i odwiedzić swoje rodzinne strony. Długo błąkała się po dolinie szukając śladów Czarnego – wsi, która była jej domem. I nie znalazła nic prócz szumu drzew i pobekiwania owiec na łące…..

Gdzie się podziali ludzie, gdzie domy i ogrody? Przecież było nas tak wielu, tyle się tutaj działo.. Nie słychać krzyków dzieci biegnących do szkoły, stukotu tkackich warsztatów, żaden wóz nie przejeżdża drogą… Zniknęła czytelnia, w której tak wielu z nas lubiło przesiadywać, nie ma już sklepu gdzie można było kupić trochę świata… A po naszych pięknych świątyniach pozostały tylko omszałe kamienie… Niestety duszo, takiego Czarnego jakim było dawniej już nie zobaczysz. Powolne znikanie tej niewielkiej wioski zaczęło się podczas II wojny światowej od wywózki mieszkańców na roboty do Niemiec. Część z nich wyemigrowała później za ocean aby nigdy nie powrócić. Po wojnie nadeszły wysiedlenia. W 1956 roku przebywały w Czarnem już tylko 3 rodziny. Ostatni mieszkaniec opuścił rodzinne strony w 1976 roku. W 1955 roku pracownicy PGRu z Jasionki rozebrali prawosławną kaplicę. Mało brakowało a smutny los spotkałby też starą unicką cerkiew. Przez wiele lat stała samotna i opuszczona,  bezbronna wobec kaprysów pogody i wydana na pastwę złodziei. Ratunek przyszedł w ostatniej chwili. Świątynia została przeniesiona do skansenu w Nowym Sączu i tam zrekonstruowana.    Do naszych czasów zachowały się w Czarnem tylko dwa domy. W chacie zwanej Kowolką przez pewien czas mieszkał wraz rodziną Wojciech Jankowski –  legendarna postać polskiego anarchizmu. Swoje przemyślenia o naturze wszechświata i życiu w zgodzie z przyrodą opisał w zbiorze opowiadań pod tytułem „Dumki Jacoba”. Natomiast dawna leśniczówka na skrzyżowaniu dróg była przez chwilę domem Andrzeja Stasiuka. Obecnie oba budynki należą do miejscowego garncarza. Dziś dolinę Czarnego mają we władaniu owce, które wraz z grupą baców przybywają co roku z Podhala.

Przycupnęła więc dusza pod kapliczką i wspomina….bo tylko wspomnienia jej pozostały…

Jak dojechać:

• Z Małastowa, przez Pętna, Krzywą i Jasionkę
• Z Krempnej, przez Grab i Wyszowatkę
• Ze Zdyni, przez Lipną

Szlaki

– piesze                    zielony,       Nadleśnictwa Gorlice

– rowerowe:           czerwony,  Bartne – Konieczna

niebieski,   Transgraniczny Szlak Rowerowy

– narciarskie           zielony ,      na Żydówkę i Suchą

na Czarną

Zabytki i ciekawostki

• W Czarnem organizowane są warsztaty ceramiczne
• w okresie letnim prowadzony jest wypas owiec, z bacówką oferującą wyroby owcze
• cmentarz z IWŚ nr 53 i mogiła żołnierzy niemieckich z II WŚ
• cmentarz parafialny
• pomnik ofiar Thalerhofu
• symboliczne drzwi
• przydrożne krzyże i kapliczki